นกพิราบ (pigeon) เป็นนกในวงศ์ Columbidae โดยปกติคำว่า "นกพิราบ" จะหมายถึงนกพิราบเลี้ยง (รวมถึงนกพิราบแฟนซีด้วย) ส่วนนกพิราบนอกเหนือจากนี้จะเรียกว่า นกพิราบป่า (rock pigeon)
นกพิราบป่ามีขนสีเทาอ่อน มีแถบสีดำสองแถบบนปีกแต่ละข้าง ทั้งนกพิราบป่าและนกพิราบเลี้ยงนั้นมีความหลากหลายของสีและรูปแบบของขนเป็นอย่างมาก มีความแตกต่างระหว่างเพศเล็กน้อย ซึ่งนกพิราบป่านั้นเป็นที่รวมของเชื้อโรคชนิดต่างๆ ที่ติดต่อมาสู่มนุษย์ได้ เช่น โรคสมองอักเสบจากเชื้อรา ปอดอักเสบ ท้องเสีย เครียด หรือแม้แต่หมัด ไรจากตัวนก
นกพิราบเลี้ยง
นกพิราบในธรรมชาติ
นกพิราบในเมืองที่เป็นปัญหา
นกพิราบ (pigeon) เป็นนกที่เราคุ้นเคยเป็นอย่างดี ในสมัยก่อนมนุษย์เราจะใช้นกพิราบในการสื่อสาร โดยนกพิราบเป็นนกที่มีประสาทสัมผัสเป็นอย่างดีในการที่จะหาทางกลับมาสู่ถิ่นฐาน เนื่องจากในสมองของนกพิราบมีสาร Magnetite ซึ่งทำให้นกจดจำทิศทางได้แม่นยำและเป็นสารแบบเดียวกับเต่าทะเล อีกทั้งยังใช้แสงแดดและจมูกในการดมกลิ่นอีกด้วย
นอกจากนกพิราบที่อยู่ในป่าหรือในแหล่งชุมชนแล้ว ยังนิยมเลี้ยงเพื่อการแข่งขันกัน เลี้ยงเป็นสัตว์เศรษฐกิจเพื่อบริโภคเนื้อ และมีการพัฒนาสายพันธุ์ต่างๆ ให้มีลักษณะสวยจากธรรมชาติเพื่อการเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยงสวยงามได้อีกด้วย
แหล่งที่อยู่อาศัย
- ลานกว้างของสวนสาธารณะ ใช้เพื่อเข้าสังคมและจับคู่
- แหล่งเก็บเมล็ดธัญพืชจากพื้นที่ทำการเกษตร
- แหล่งชุมชนที่มีขยะอาหาร เช่น ตลาด
- ใต้หลังคาตึก ชายคาบ้าน
- ในธรรมชาติจะอยู่ตามหน้าผา
การป้องกัน ควบคุม
- การสร้างสิ่งกีดขวาง
- ใช้ตาข่ายปิดกั่นช่องโหว่ของอาคาร
- การขึงลวดเพื่อไม่ให้นกเข้าไปในช่องต่างๆ ของอาคาร
- พื้นที่ผิวลาดเอียงและลื่น เพื่อไม่ให้นกเกาะได้
- เหล็กแหลมไล่นก เป็นแท่งเหล็กแหลมเรียงเป็นราวซ้อนๆ กัน
- ใช้แถบกระแสไฟฟ้าไล่นก
- ใช้สนามแม่เหล็ก โดยจะไปรบกวนสมองของนก ทำให้บินไม่ตรงทาง
- การใช้น้ำไล่ โดยใช้เครื่องพ่นน้ำ
- การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของนก โดยปรับเปลี่ยนภูมิทัศน์ของพื้นที่ที่นกมาอาศัย เช่น การปลูกต้นไม้
- การใช้เสียงไล่นก โดยใช้คลื่นเสียงสูงประมาณ 100 เดซิเบล หรือ ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงกว่า 20 กิโลเฮิร์ต (มนุษย์จะไม่ได้ยิน)
- การใช้สิ่งที่นกมองเห็นและรู้สึกกลัว เช่น การใช้แสงเลเซอร์ไล่นกตอนกลางคืน ใช้หุ่นจำลองที่นกกลัว (ใช้ได้ในระยะสั้น)
การกำจัด
วิธีการกำจัดที่รุนแรงอาจถูกต่อต้านจากนักอนุรักษ์
- การยิง
- ทาน้ำมันที่ไข่เพื่อไม่ให้ฟักเป็นตัว
- ทำลายรังนก
- ทำลายไข่นก
- ใช้ตาข่ายดักเพื่อนำไปกำจัด
- การวางยาเบื่อ
- ใช้กลิ่นจากสารสกัดจากเมล็ดองุ่น
- สารสกัดจากสมุนไพร
- สารเคมีที่มีผลโดยตรงกับนก เช่น การบูร พิมเสน แน็พเธอ์ลีน (ลูกเหม็น)
เจลไล่นก ควรใช้ชนิดที่มีใย เมื่อนกมาสัมผัสใยจะพันตามปีกและหาง ทำให้นกเสียสมดุลในการบิน เหมาะใช้กับพื้นที่โล่ง เช่น สันหลังคา และบริเวณที่นกอาศัยอยู่