มอดยาสูบ (Cigarette beetle, Tobacco beetle)

 

 

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lasioderma serricorne (Fabricius)

อันดับ : Coleoptara

วงศ์ : Anobiidae

 

วงจรชีวิต : มอดยาสูบมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างแบบสมบูรณ์ คือ มีทั้งหมด 4 ระยะ ได้แก่ ระยะไข่ ระยะตัวอ่อน ระยะดักแด้ ระยะตัวเต็มวัย โดยที่ระยะไข่ใช้เวลาประมาณ 4-7 วันก่อนฟักเป็นตัวอ่อน ระยะตัวอ่อนใช้เวลาประมาณ 21-28 วัน ระยะดักแด้ใช้เวลาประมาณ 5-8 วัน ก่อนจะออกจากดักแด้เป็นตัวเต็มวัย วงจรชีวิตจากระยะไข่ถึงตัวเต็มวัยใช้เวลาประมาณ 30-40 วัน ตัวเต็มวัยมีชีวิตอยู่ได้ไม่เกิน 25 วัน

 

รูปร่างลักษณะ : ไข่รูปร่างรีค่อนข้างกลมสีขาว ตัวหนอนหัวกะโหลกแข็ง ที่อกมีขาจริง 3 คู่ ลำตัวโค้งงอเป็นรูปตัว C ตัวสีเหลือง มีขนอ่อนสีขาวปกคลุมอยู่ทั่วตัว ดักแด้ในช่วงแรกจะเป็นสีเหลืองพอใกล้จะออกจากดักแด้สีจะเข้มขึ้น โดยจะสร้างปลอกขึ้นเพื่อปกป้องดักแด้แล้วเข้าดักแด้ในปลอกนั้น ตัวเต็มวัยมีขนาดเล็ก ยาวประมาณ 2.5-3.0 มิลลิเมตร รูปไข่ หลังนูน สีน้ำตาล ส่วนหัวและอกปล้องแรกงองุ้ม และโค้งลงด้านล่าง ปีกเรียบมีขนสั้นๆ สีขาวขึ้นปกคลุมทั่วตัว หนวดเป็นแบบฟันเลื่อย ยาวประมาณครึ่งหนึ่งของลำตัว

 

ลักษณะการทำลาย : มอดยาสูบตัวเมียจะวางไข่เดี่ยวๆ บนใบยาสูบหรือพืชอาหารอื่นๆ ประมาณ 70-100 ฟองตลอดชีวิต เมื่อหนอนฟักออกจากไข่จะกัดกินใบยาจนเป็นรูพรุนหรือเป็นทางคดเคี้ยวไปมา ตัวเต็มวัยเมื่อถูกรบกวนจะหดหัวเข้าซ้อนอยู่ใต้ส่วนอก สภาพที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโต คืออุณหภูมิ 30 ˚C และความชื้นสัมพัทธ์ 70% มอดยาสูบไม่ชอบอากาศหนาว ที่อุณหภูมิ 4 ˚C นาน 6 วันทำให้มอดยาสูบตาย

 

ความสำคัญ :มอดยาสูบแพร่กระจายไปทั่วโลกโดยการขนส่ง ระบาดและทำความเสียหายให้ผลผลิตทางการเกษตรในประเทศเขตร้อนและเขตอบอุ่นตลอดทั้งปี มอดยาสูบเป็นศัตรูสำคัญที่สุดของผลิตผลเกษตรที่มีราคาแพง เช่น ใบยาสูบ บุหรี่ ซิการ์ และโกโก้ ทำให้ใบยาสูบเสื่อมคุณภาพและราคาตก นอกจากนี้ยังทำลายเมล็ดพืชและผลิตภัณฑ์จากพืชได้อีกหลายชนิด เช่น เห็ดหลินจือแห้ง เห็ดหอมแห้ง มะม่วงหิมพานต์ ข้าวโพด ถั่วเหลือง ถั่วเขียว มันสำปะหลังแห้ง พริกแห้ง พริกป่น พริกไทย แป้ง ผงกะหรี่ ขิงแห้ง ผลไม้แห้ง กุ้งแห้ง และอาหารสำเร็จรูป เช่น บะหมี่ เป็นต้น