ด้วงงวงข้าวโพด (Corn weevil, Maize weevil)

 

 

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sitophilus zeamais Motschulsky

อันดับ : Coleoptara

วงศ์ : Curculionidae

 

วงจรชีวิต : มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างแบบสมบูรณ์ มีทั้งหมด 4 ระยะ คือ ระยะไข่ใช้เวลาประมาณ 3-6 วัน ระยะตัวอ่อนใช้เวลาประมาณ 20-30 วัน ลอกคราบ 4 ครั้ง ระยะดักแด้ใช้เวลาประมาณ 3-7 วัน รวมระยะเวลาจากไข่เป็นตัวเต็มวัยประมาณ 30-45 วัน ระยะตัวเต็มวัยมีชีวิตอยู่ได้นาน 1-8 เดือน

รูปร่างลักษณะ : มีลักษณะภายนอกและรูปร่างเกือบทุกอย่างเหมือนด้วงงวงข้าว แต่สีเข้มกว่าเล็กน้อยและมีขนาดใหญ่กว่าเล็กน้อย โดยที่ตัวเต็มวัยมีขนาดประมาณ 3.0-3.8 มิลลิเมตร ไข่รูปรีสีขาว ตัวอ่อน (หนอน) ตัวสั้นป้อมสีขาว ไม่มีรยางค์ หัวแข็งสีน้ำตาลอ่อน  ดักแด้ในตอนแรกจะมีสีขาวเมื่อใกล้ฟักเป็นตัวเต็มวัยสีจะเข้มขึ้น

 

ลักษณะการทำลาย : ด้วงงวงข้าวโพดตัวเมียจะเจาะรูที่ผิวเมล็ดพืชแล้ววางไข่รูละ 1 ฟอง ตัวเมีย 1 ตัว จะวางไข่ 300-400 ฟอง ตลอดอายุขัย ตัวอ่อนจะกัดกินและเข้าดักแด้อยู่ภายในเมล็ด เมื่อฟักเป็นตัวเต็มวัยจะเจาะรูออกมาข้างนอกเมล็ดเพื่อจับคู่ผสมพันธุ์และวางไข่ต่อไป

 

ความสำคัญ : ด้วงงวงข้าวโพดเป็นแมลงศัตรูสำคัญที่สุดของเมล็ดธัญพืชทั้งที่ใช้ทำพันธุ์หรือเพื่อการบริโภค เข้าทำลายร่วมกับด้วงงวงข้าว ด้วงงวงข้าวโพดสามารถบินได้ไกลและแข็งแรงกว่าด้วงงวงข้าว ทำให้ระบาดไปในที่ต่างๆ ได้รวดเร็วเมล็ดพันธุ์ที่เก็บนาน 6 เดือน จะได้รับความเสียหายสูงถึง 22% ทำให้นำไปใช้ประโยชน์ต่อไม่ได้ พบเข้าทำลายข้าวโพดตั้งแต่อยู่ในไร่ เข้าทำลายเมล็ดธัญพืชทุกชนิด ได้แก่ ข้าว ข้าวโพด ข้าวฟ่าง ข้าวสาลี ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ และเมล็ดพืชชนิดอื่นๆ