ตัวเรือด (Bed bug)

 

ตัวเรือด (bed bug) อยู่ในอันดับ Hemiptara อันดับเดียวกับพวก มวน เพลี้ย จัดอยู่ในวงศ์ Cimicidae ทั้งตัวอ่อนและตัวเต็มวัยดูดกินเลือดเป็นอาหาร ตัวเรือด (bed bug) ชนิดสำคัญที่ดูดกินเลือดคน พบในเขตอบอุ่นคือ Cimex lectularias ที่พบในไทยคือ Cimex hemipterus

 

ตัวเรือด (bed bug) จะมีรูปร่างเป็นรูปไข่ ตัวแบน ปากเป็นแบบเจาะ-ดูด (piercing-sucking type) มีลักษณะโค้งงอและสามารถพับเก็บภายในร่องด้านหน้าส่วนหัวได้ ขาของตัวเรือด (bed bug) เป็นแบบขาเกี่ยว (clinging leg) แบบเดียวกับขาของเหาคน ซึ่งจะมีลักษณะเด่น มักพบเห็นตัวเรือด (bed bug) อาศัยอยู่ตามร่องเพดานหรือรอยแตกของพื้นบ้าน เตียงไม้ และซอกตะเข็บของที่นอน

 

ตัวเรือด (bed bug) เป็นปรสิตที่ไม่ได้อยู่กับ host แต่จะกัด host เมื่อรู้สึกหิว และมีความปราดเปรียวในเวลากลางคืน ตัวเรือด (bed bug) เป็นแมลงที่แพร่กระจายได้รวดเร็ว แพร่จากบ้านหนึ่งไปยังอีกบ้านหนึ่งโดยไต่ไปตามฝาผนัง ท่อน้ำ การระบาดของตัวเรือดมักพบที่บริเวณที่อยู่อาศัยที่ขาดการดูแลและเอาใจใส่เรื่องของความสะอาดของเครื่องนอน

 

ตัวเรือด (bed bug) นอกจากจะก่อความรำคาญจากการกัดและรบกวนการนอนของคน ทำให้พักผ่อนไม่เพียงพอ ร่างกายทรุดโทรม โปรตีนจากน้ำลายยังมีพิษทำให้ผิวหนังบริเวณที่ถูกกัดมีอาการบวม ผื่นแพ้และอักเสบ และตัวเรือด (bed bug) ยังสามารถแพร่เชื้อไวรัสตับอักเสพบีจากบุคคลหนึ่งไปอีกคนหนึ่งได้ กรณีที่ตัวเรือดไปกัดคนที่มีเชื้อดังกล่าว นอกจากนี้ ยังสามารถแพร่ เชื้อทริปพาโนโซมา ครูไซ (Trypanosoma cruzi) ซึ่งเป็นเชื้อพยาธิในเลือดได้ด้วย

 

ตัวเรือด (bed bug) ตัวเมียวางไข่ตามร่องกระดาน หรือรอยแตกของพื้นบ้าน ตะเข็บที่นอนและเสื้อผ้า ตัวเรือดตัวเมียหนึ่งตัวจะวางไข่ได้ครั้งละ 200-500 ฟอง ตัวอ่อน (nymph) ฟักออกเป็นตัวภายใน 4-21 วัน หรือระยะจากไข่เป็นตัวเต็มวัยจะใช้เวลาประมาณ 1-4 เดือน

 

การป้องกันกำจัด

 

  • เขี่ยขยะฝุ่นละอองตามร่องและรอยแตกของพื้นบ้านออกให้หมด
  • ทำความสะอาดหรือนำเครื่องนอนออกผึ่งแดดบ่อยๆ
  • ใช้เครื่องพ่นไอน้ำความร้อนสูง Stemer ที่ใช้พลังไอน้ำที่มีความร้อนสูงถึง 180 องศาเซลเซียส ฉีดพ่นในบริเวณแหล่งอาศัยทำให้ตัวเรือด (bed bug) ตายทันทีเมื่อสัมผัสกับไอน้ำ
  • ใช้ สารเดลตาเมทริน (deltamethrin) หรือ ไซเปอร์เมทริน (cypermethrin) ชนิดน้ำฉีดตามร่องและรอยแตกของพื้นบ้าน พื้นเตียง